Narzędzia motywacji - jak skutecznie motywować pracowników?

Czym jest motywacja?

Motywowanie to nic innego jak skłonienie kogoś do zachowania się w konkretny sposób. To bardzo ważny czynnik w procesie zarządzania zasobami ludzkimi, ponieważ ma znaczący wpływ na efekty pracy. „Chodzi o to, by człowiek robił chętnie to, co robić musi, by tego, co robić musi, nie robił dlatego, że musi, by w robieniu tego, co musi, znalazł upodobanie i dzięki temu pracę swą usprawnił wielokrotnie, okazując hojność w oddaniu się jej” – w taki sposób motywację opisał filozof i etyk Tadeusz Kotarbiński. Z kolei profesor Elżbieta Skrzypek uważa, że „motywacja stanowi siłę wewnętrzną, która pozwala osiągnąć sukces w każdej dziedzinie życia. Gwarantuje wspaniałą współpracę w zespole i możliwość realizacji trudnych celów. Motywowanie to umiejętność wykorzystania energii dla rozwoju człowieka”. 

Dlatego tak ważne jest właściwe motywowanie pracowników do jak najlepszego wypełniania swoich obowiązków i dlatego trzeba wybrać odpowiednie narzędzia motywacji pracowników. Rozróżniamy ich trzy podstawowe rodzaje – są to środki przymusu, środki zachęty i środki perswazji. 

Środki przymusu

To najmniej skuteczne narzędzia motywowania pracowników, mające formę nakazu. Ich celem jest podporządkowanie sobie pracowników i zmuszanie ich do określonego postępowania w czasie wykonywanej pracy. Środki przymusu opierają się na strachu i karach, przyjmują formę rozkazu, nakazu, polecenia i zalecenia. Zazwyczaj mają charakter długotrwałego działania. Założenie jest dość proste – wyznaczone nagrody i kary (materialne bądź niematerialne) mają wzbudzić zainteresowanie pracą i skłonić do większego zaangażowania. Doświadczenie pokazuje jednak, że te metody zazwyczaj nie spełniają swoich funkcji, dlatego jeśli już musimy z nich korzystać, to po pierwsze jak najrzadziej, a po drugie najlepiej poprzez nakazy ogólne, a nie personalne. I tylko wtedy, gdy motywowanie nakazowe jest naprawdę niezbędne. 

Środki zachęty

Aby zachęcanie do pracy było skuteczne, powinny  mu towarzyszyć konkretne obietnice i nagrody, niekoniecznie materialne. Środki zachęty mają charakter długotrwałego działania i mogą przyjąć formę wzmocnienia, pobudzenia systemowego oraz pobudzenia doraźnego. Do środków zachęty należą wszelkiego rodzaju premie, nagrody, świadczenia, odpowiednie sposoby podziału zadań i ich rozliczanie, dbanie o ogólny komfort psychiczny i fizyczny pracowników itd. 

Jak najlepiej wzbudzić zainteresowanie pracą, zmotywować i skłonić do aktywności? Doskonałym narzędziem motywacji pracowników są długotrwałe programy efektywnościowe i lojalnościowe. Ten system kafeteryjny pozwala nagradzać pracowników za osiągnięcia i efekty ich pracy. Efektywność buduje się poprzez rankingi, grywalizację czy quizy, a wybór nagród jest naprawdę duży i każdy znajdzie coś dla siebie. Jako pracodawca otrzymasz pełne wsparcie ekspertów Pluxee (wcześniej Sodexo), którzy pomogą Ci na każdym etapie – od kreacji po kwestie prawne, wdrożenie, komunikację, administrację i logistykę. 

Środki perswazji

Te środki pozbawione są elementu nakazu, odwołują się tylko do wewnętrznej motywacji pracowników. Zakładają także partnerstwo podwładnego i jego kierownika, którzy wspólnie ustalają cele i nic nie jest narzucone z góry. Środki perswazji mają na celu zmianę postawy, nawyków i odczuć pracownika, co ma za sobą pociągnąć zwiększenie motywacji do dalszej pracy. Takie środki mogą przyjmować formę konsultacji, apelu, negocjacji, porozumienia, doradztwa, sugestii czy po prostu informowania. 

Kryterium wyboru środków motywacyjnych pracowników zawsze powinna być skuteczność oddziaływania motywacyjnego. Najlepiej więc, kiedy pracownik sam może wybrać swoje nagrody i świadczenia pozapłacowe. Wówczas, oprócz zadbania o odpowiednią motywację, dajesz pracownikowi odczuć, że jego potrzeby są ważne, a jego zdanie ma znaczenie.