Poznaj mindset lidera
25 Kwiecień 2023
Kim jest dzisiaj lider? Na czym polega jego rola? Czy można być liderem, nie zajmując stanowiska kierowniczego? Co jadłospis ma wspólnego z mindsetem lidera? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań dostarcza najnowszy webinar HR on Air. Gośćmi Jakuba Sito byli: Maja Chabińska-Rossakowska, dyrektorka HR w ING Banku Śląskim, doświadczona menadżerka, oraz Tomasz Jamroziak, psycholog biznesu, doradca zarządów firm, trener z międzynarodowym doświadczeniem.
Trudne, niestabilne czasy stały się swego rodzaju egzaminem dla liderów. Pandemia wpłynęła na sposób zarządzania – w wielu wypadkach praca przeniosła się do sfery online, a kierowanie rozproszonymi, wirtualnymi zespołami stało się dużym wyzwaniem. Jak zauważa Maja Chabińska-Rossakowska, podczas lockdownu można było zaobserwować, jak rozwijają się talenty i jak ludzie potrafią pokonywać przeszkody, żeby wspierać siebie nawzajem, swoje zespoły i realizować cele biznesowe. W pandemii kluczowe okazało się zaufanie na różnych poziomach: lidera do zespołu, zespołu do lidera, organizacji do swoich liderów. Zdaniem ekspertki, wygranymi w nowej rzeczywistości są ci, którzy realnie potrafili zjednać sobie ludzi. Pandemia pokazała zatem, że możliwy jest nieco inny sposób zarządzania – w paradygmacie empatii, troski i głębszej obecności, mimo że praca odbywała się na odległość. I to właśnie relacje stały się fundamentem, potrzebnym również w okresie, gdy znów pojawił się lęk i niepewność, po wybuchu wojny w Ukrainie i pogorszeniu tym samym sytuacji geopolitycznej i ekonomicznej na świecie. Zdaniem Tomasza Jamroziaka „miękkie stało się twarde”, a więc umiejętności, takie jak: motywowanie pracowników czy zarządzanie zespołem okazały się niekiedy dużo bardziej istotne niż wiedza stricte merytoryczna.
Mindset lidera – Twój narzędziownik
Rola lidera ewoluuje i staje się coraz bardziej złożona, tak samo, jak świat, który nieustannie się zmienia i przynosi kolejne wyzwania. Na co więc zwrócić szczególną uwagę w pracy lidera? W jaki sposób dział HR może go wspierać i wzmacniać pracowników na co dzień? Oto kilka kluczowych wniosków płynących z webinaru HR on Air.
- Relacje – stanowią jeden z najważniejszych elementów budowania kultury organizacji. Istotne jest tworzenie odpowiednich rytuałów i praktyk, np. poprzez organizowanie regularnych spotkań lidera z zespołem, okazywanie troski, systematyczne przekazywanie kluczowych informacji i wyjaśnianie podejmowanych odgórnie decyzji, a także oferowanie zatrudnionym przestrzeni do samostanowienia.
- Wyrozumiałość – warto spoglądać na liderów jako na ludzi, którzy mają pewne zasoby. Niemniej, jak zaznacza Tomasz Jamroziak, siła i energia nie biorą się znikąd, lecz płyną z organizmu. Dlatego tak istotna jest świadomość na temat procesów psychofizjologicznych i występujących zależności między emocjami i samopoczuciem a potrzebami fizjologicznymi, takimi jak sen i odpoczynek.
- Wsparcie zdrowia mentalnego – to ważne, aby liderzy mieli świadomość, że najpierw muszą zadbać o siebie i swoje zasoby (głowę i ciało), gdyż tylko wtedy będą mieli siłę zadbać o potrzeby zespołu. Warto okazywać menadżerom Dzięki temu sami zrozumieją, że nie muszą zmagać się z własnymi wyzwaniami w pojedynkę. Praktykowanie tego typu postaw może też przynieść im inspiracje, które wykorzystają w budowaniu przyjaznych relacji z pracownikami.
- Oferta rozwojowa dopasowana do preferencji – warto zaproponować liderom coś w rodzaju „jadłospisu”, z którego będą mogli wybrać to, czego najbardziej potrzebują. Zamiast zapraszać wszystkich liderów na jednakowe szkolenia, lepiej przygotować ofertę skrojoną na miarę ich indywidualnych potrzeb.
- Odważne mówienie o momentach bezradności – mindset odważnego, autentycznego lidera jest spójny z nieustannym rozwojem osobistym i zawodowym. Menadżer czuje potrzebę ciągłej nauki i rozwoju, również w obszarze samoświadomości, odkrywania mocnych i słabych stron. Poznając lepiej samego siebie, swoje lęki i motywacje, łatwiej jest zrozumieć drugiego człowieka. Równie istotna w tym procesie jest także umiejętność rozpoznawania momentów własnej bezradności. Jak podkreśla Maja Chabińska-Rossakowska, lider radzący sobie z bezradnością, podejmuje działanie, jak choćby nazwanie swoich uczuć czy poszukanie wsparcia.
- Myślenie do przodu – to jedna z kluczowych cech lidera. Obecna rzeczywistość jest bardzo krucha, niespokojna i nieprzewidywalna. Dlatego firmy i zespoły potrzebują liderów umiejących działać tu i teraz, a jednocześnie nastawionych na długodystansowe wyzwania. Liderów, którzy będą mieć jasno wyznaczony kierunek działania, mimo że cel jest odległy i nie do końca określony w czasie. Kierując się taką postawą, to od liderów będzie zależeć zaangażowanie pracowników.
- Poczucie wpływu – można być liderem, nawet nie będąc menedżerem, przełożonym. Jednocześnie warto pamiętać, że nie na wszystko ma się wpływ, mimo dobrych intencji.
- Udzielanie informacji zwrotnej – to niezwykle cenna umiejętność lidera. Aby jednak feedback został właściwie odczytany i zrozumiany, potrzeba w zaufania w zespole oraz odpowiedniej kultury w organizacji. Rozwojowa informacja zwrotna możliwa jest tylko wtedy, gdy wcześniej została zbudowana szczera relacja i rozmówcy znają wzajemnie swoje czyste Z badania Pluxee (wcześniej Sodexo) „Lider w oczach pracowników” wynika, że 24 proc. pracowników nie czuje się wystarczająco doceniana za włożony wysiłek i zaangażowanie. To pokazuje, jak istotną kompetencją lidera jest umiejętność dawania rzetelnego feedbacku, której – uwaga! – można się nauczyć. To, tylko i aż, uważność oraz wrażliwość, dostrzeganie wysiłku pracowników, ale też zmian w ich codziennym samopoczuciu. Ważne, by o tym pamiętać zarówno na co dzień, jak i z okazji szczególnych momentów w ciągu roku, np. Wielkanocy czy Bożego Narodzenia.
- Elastyczne zarządzanie różnorodnymi zespołami – jakiego lidera potrzebuje pokolenie Silver, a jakiego generacja Z? Nie istnieje prosta odpowiedź na to pytanie. Każdy menedżer wnosi do zespołu pewien zasób wiedzy, doświadczenia i kompetencji. Dojrzali liderzy, którzy świadomie przeszli swoją ścieżkę rozwoju, niewątpliwie mają w sobie pewien spokój i nie ulegają panice. Dla młodego, niedoświadczonego zespołu, taka postawa może być niezwykle cenna i wspierająca, oczywiście pod warunkiem, że lider umie się z nim porozumieć. Kluczem do zarządzania różnorodnością jest elastyczność, w tym elastyczność poznawcza. Osoba, która nie bierze wszystkiego za pewnik, lecz testuje i sprawdza, otwiera się na dialog i wsłuchuje w głos pracowników, będzie umiała zbudować relacje i porozumienie w różnorodnym zespole, jako lider z prawdziwego zdarzenia.
Zdaniem ekspertów, współczesny lider nie jest herosem – te czasy już słusznie minęły, podobnie jak okres liderów charyzmatycznych. To, do czego warto dziś zachęcać menedżerów, to zatrzymanie się na moment, wymiana doświadczeń, spojrzenie na to, jak inni działają w obliczu wyzwań i zastanowienie się, co stanowi realną przeszkodę, co się już wydarzyło i co może przynieść przyszłość. Tworzenie tego typu społeczności daje siłę i impuls do pozytywnych zmian.