Motywacja pracownicza - Sprawdź 10 najlepszych technik

Motywacja pracownicza - Sprawdź 10 najlepszych technik

2 Styczeń 2024

Ludzie są najbardziej wartościowym zasobem każdej organizacji – zarówno małej rodzinnej firmy, jak i dużej międzynarodowej korporacji. Dlatego tak ważne dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jest realizowanie adekwatnego do zapotrzebowania systemu motywowania, stanowiącego wyraz sprawnego oraz rozsądnego zarządzania.
Jego główną właściwością musi być umiejętne łączenie indywidualnych potrzeb jednostek z misją firmy, a więc wzajemna zbieżność interesów. Celem takiego systemu staje się zachęcanie do podejmowania aktywności uznawanych za korzystne, przy jednoczesnym nakłanianiu do unikania zachowań, które z punktu widzenia całego zespołu są niewłaściwe. To odnalezienie metod pokazujących, jak motywować pracowników do efektywnej pracy. System motywacji pracowniczej musi być starannie zaplanowany, konsekwentny i długotrwały. Powinna cechować go proporcjonalność w przyznawaniu świadczeń; konieczne jest znalezienie „złotego środka” – zarówno wyolbrzymianie zasług, jak również ich niedocenianie nie stanowi dobrej drogi.

Czego dowiesz się z poniższego tekstu?

  1. Czym jest motywowanie?
  2. Zmotywowany pracownik kluczem do sukcesu
  3. Jak motywować pracowników? Motywowanie pozytywne
  4. Motywacja pozytywna – co to takiego?
  5. Jak w praktyce przejawia się motywowanie dodatnie?
  6. Czy wiesz, jak (nie) motywować pracowników? Motywowanie negatywne
  7. Czy da się motywować pracowników, nie używając żadnych nakładów finansowych?
  8. Czy wszystkich pracowników można motywować w ten sam sposób? Motywacja pracownicza różnych branż
  9. Jak motywować pracowników dużych firm, a jak pracowników korporacji?
  10. Sposoby motywowania pracowników w wielkich przedsiębiorstwach
  11. Najlepsze techniki motywowania pracowników – podsumowanie

Czym jest motywowanie?

Motywowanie musi być świadomym i nastawionym na konkretny cel procesem, w którym nie ma miejsca na dowolność. To oddziaływanie na pracowników za pomocą różnorodnych bodźców pobudzających, prowadzące do wpływania na ich postawy, a także do regulowania motywów postępowania. To sugerowanie, że w danych warunkach określone zachowanie konkretnej osoby jest uważane za pożądane. Wyróżnia się następujące rodzaje motywacji: wewnętrzna i zewnętrzna, pozytywna i negatywna oraz materialna i niematerialna.

Znaczenie motywacji w pracy jest problemem współczesnego rynku pracy, a więc nie można go pomijać. Motywacja pracownicza stanowi bowiem główną siłę motoryczną większości ludzkich aktywności, dzięki czemu jest jednym z najważniejszych czynników wzrostu efektywności wykonywanych obowiązków zawodowych i nie tylko.

Zmotywowany pracownik kluczem do sukcesu

Najlepszy pracownik to zmotywowany pracownik. Osoba zaangażowana w swoje zadania jest bardziej wydajna, lojalna i godna zaufania; typowy jest dla niej pozytywny stosunek do pracy, jak również utożsamienie się z firmą oraz silna wiara w jej przyszłość i dbałość o jej dobro. Pracownik, który jest odpowiednio zmotywowany, stawia na rozwój – pragnie zdobywać nowe umiejętności i poszerzać wiedzę, z chęcią wykonuje nawet skomplikowane zadania. Cechuje go zadowolenie z kariery zawodowej oraz kierunku, w jakim ona zmierza. Zmotywowany pracownik aktywnie angażuje się w życie firmy na wszystkich jego płaszczyznach, a nie jest tylko biernym obserwatorem codziennych zdarzeń.

Dane pokazują, że motywacja pracowników jest bardzo powiązana z ich zaangażowaniem w wykonywanie swoich zadań. Według badań Gallupa z roku 2022 w Polsce 14% pracowników jest zaangażowanych w obowiązki, 72% jest niezaangażowana, a 14% jest aktywnie niezaangażowana (tj. jest na granicy zmiany miejsca pracy). Motywacja pracownika ma więc nie tylko przełożenie na efektywność firmy, ale także na retencję w przedsiębiorstwie (czyli średni czas zatrudnienia pracowników).

Taki pracownik to marzenie każdego pracodawcy. Jego wartość jest tak duża, ponieważ doskonale wiadomo, że sukces całej firmy jest sumą osiągnięć poszczególnych, tworzących ją jednostek. Dzięki prawidłowej motywacji organizacja może pracować na satysfakcjonującym wszystkich poziomie. Jednak czym motywować zatrudnionych? Co motywuje pracownika do efektywnego działania? Jakie konkretne kroki należy podjąć, aby zbudować zespół charakteryzujący się wysokim zaangażowaniem w pracę oraz skutecznością realizowanych obowiązków zawodowych? Oto kilka najlepszych technik, których wdrożenie pozwala uzyskać właśnie taki efekt.

Jak motywować pracowników? Motywowanie pozytywne

Motywacja tkwi w każdym z nas. U jednych jest słabsza, a u innych silniejsza. Dobra informacja jest jednak następująca – jej poziom można w pewnym zakresie regulować za pomocą różnych motywatorów. Aby motywowanie było skuteczne, musi odbywać się na wszystkich poziomach uwzględnionych w hierarchii potrzeb Maslowa. Niezbędne jest zadbanie zarówno o potrzeby fizjologiczne, jak i bezpieczeństwa, a także przynależności, uznania oraz samorealizacji. Aktywizacja potrzeb wyższego rzędu musi jednak następować dopiero po zaspokojeniu tych fundamentalnych. Punktem wyjścia jest motywowanie wewnętrzne, które bezpośrednio wiąże się z naszym osobistym przekonaniem, że to, co robimy, jest użyteczne, właściwe i niepozbawione sensu. Jest ono niezależne od oddziaływania otoczenia, środowiska, w jakim na co dzień funkcjonujemy; nie ma na niego wpływu pracodawca ani współpracownicy.

Motywacja pozytywna – co to takiego?

Jednak bardzo często nie jest to wystarczające. Konieczne okazuje się wtedy podjęcie określonych działań zmierzających do stworzenia okoliczności sprzyjających rozwojowi danego zespołu. Dlatego odpowiedzią na pytanie, w jaki sposób motywować pracowników jest m.in. motywacja pozytywna, określana również mianem dodatniej. Jest ona powiązana z tak zwanym „dążeniem do”, a więc prowadzeniem do efektywniejszego niż dotychczas stopnia zaspokojenia potrzeb.

To rozbudowany system nagród, pochwał, bonifikat i innych korzyści dający pracownikowi perspektywy na pełniejsze wykorzystanie jego możliwości oraz potencjału. Taka metoda motywacji ukazuje pracę jako wysoko cenioną wartość. Jest to wpływanie na wydajność poprzez wytworzenie u pracownika przekonania, że po prawidłowym wykonaniu powierzonego mu zadania czeka go konkretna gratyfikacja. W takiej sytuacji pracownik po prostu czuje, że starania są opłacalne, ponieważ jego wysiłek zostanie doceniony. Dlatego z chęcią dąży on do czegoś, co w jego mniemaniu jest godne pożądania.

Jak w praktyce przejawia się motywowanie dodatnie?

Jak zmotywować pracownika do efektywnej pracy za pomocą pozytywnych zachęt? Można postawić na motywowanie finansowe w postaci premii czy podwyżek. Ciekawą alternatywą jest także motywowanie pozapłacowe – bony świąteczne, karty podarunkowe, eVouchery, dofinansowania posiłków, obiady firmowe, dodatkowe pakiety ubezpieczeniowe czy też benefity rekreacyjne w postaci kart przedpłaconych pozwalające korzystać z wydarzeń kulturalnych, rozrywkowych czy sportowych.

Jak motywować do pracy, aby unikać nietrafionych motywatorów, szczególnie tych pozapłacowych? Wystarczy poznać swoich pracowników, aby zminimalizować ryzyko popełnienia gafy. Po co wręczać karnet na siłownię osobie, która nigdy nie była w takim miejscu, bo bardziej ceni sobie aktywność na świeżym powietrzu? Podobnie będzie, jeśli nie trafi się w indywidualne spektrum zainteresowań i miłośnik sztuk teatralnych otrzyma karnet do kina. Mija się to z celem i nie spełnia swojej funkcji, zatem lepiej przywiązywać dużą wagę do odkrycia rzeczywistych potrzeb pracowników oraz zagwarantowania im jak największej swobody w sposobie wykorzystania motywacyjnych upominków. Ponadto wartość wręczanego podarunku musi być adekwatna do zaangażowania.

Czy wiesz, jak (nie) motywować pracowników?Motywowanie negatywne

Modele motywowania pracowników są różne. Warto poznać także zasady charakterystyczne dla motywowania negatywnego (ujemnego), zwanego metodą kija i marchewki. To stymulowanie podwładnych przez pracodawcę oparte na stwarzaniu zagrożenia oraz zastraszaniu, z którego wynikają liczne obawy i lęki. Wykorzystywane tutaj środki odstraszające to: upomnienia, nagany i kary pieniężne, które mają zmuszać ludzi do pracy. Sankcje pojawiają się w przypadku niedopełnienia obowiązków lub zrealizowania ich niezgodnie z oczekiwaniami.

Pracownikowi zależy wtedy na zminimalizowaniu odczuwanych przykrości i poniesionych strat, koncentruje się on na uniknięciu kary za wszelką cenę, a nie na tym, żeby dobrze pracować. Ciągła obawa przed degradacją, utratą premii czy zwolnieniem z pracy prowadzi do zwiększenia dystansu pomiędzy podwładnym a zwierzchnikiem, obniżeniem samooceny pracownika i pogorszeniem się atmosfery w zespole.

Motywowanie pozytywne czy negatywne – co wybrać?

Motywacja negatywna przynosi więcej strat niż korzyści (szczególnie w dłuższym okresie staje się czynnikiem demotywującym). I to nie tylko dla pracownika oraz pracodawcy, ale również dla całego zespołu tworzącego daną firmę. Jest to przestarzałe rozwiązanie, które wzbudza kontrowersje, dlatego odchodzi się od stosowania tego sposobu motywowania pracowników.

Jak zmotywować zespół do efektywnej pracy? Wydaje się, że najlepszym wyjściem jest zachowanie właściwych proporcji – nieżałowanie nagród i stosowanie nagan z umiarem, jedynie wtedy, gdy rzeczywiście nie ma innego wyjścia.

Czy da się motywować pracowników, nie używając żadnych nakładów finansowych? 10 przykładów

Motywowanie nie musi kojarzyć się z koniecznością ponoszenia wysokich nakładów pieniężnych – wystarczy korzystać z motywatorów pozafinansowych. Odwołują się one do nieco bardziej złożonych ludzkich potrzeb. Mimo że nie są bezpośrednio przeliczalne na pieniądze, cechują się analogiczną, a niekiedy nawet wyższą efektywnością. Jak skutecznie motywować do pracy bez ponoszenia kosztownych inwestycji?

  1. Udzielanie publicznych pochwał (wyrazów szczerego uznania) skierowanych personalnie do jednej osoby.

  2. Kreowanie miłej, działającej mobilizująco atmosfery w miejscu pracy poprzez dążenie do sprawnego rozwiązywania pojawiających się problemów oraz unikanie niezdrowej rywalizacji.

  3. Wyznaczanie sprecyzowanych i jasnych zasad pracy.

  4. Komunikowanie się w sposób klarowny i jednoznaczny.

  5. Bieżące przekazywanie pracownikom feedbacku odnośnie ich pracy.

  6. Gwarantowanie stabilnego zatrudnienia.

  7. Obdarzanie pracowników zaufaniem oraz dawanie im większej swobody i decyzyjności, pozwalanie na przejęcie inicjatywy.

  8. Optymalne organizowanie zespołowi dnia pracy oraz odpowiednie rozdzielanie zadań.

  9. Regularne pokazywanie pracownikom, że stanowią ważny element firmy i mają rzeczywisty wpływ na jej działalność.

  10. Dawanie możliwości rozwoju poprzez stwarzanie szans na udział w kursach czy szkoleniach.

Czy wszystkich pracowników można motywować w ten sam sposób?

Chcąc zmotywować swój zespół, można wykorzystywać wiele urozmaiconych technik. Jak motywować pracownika? Jak już wiemy, do wyboru jest motywowanie pozytywne i negatywne, a także gratyfikacje materialne, jak i te, których oferowanie nie wiąże się z żadnymi nakładami finansowymi. Należy jednocześnie pamiętać, że pracownicy XXI wieku chcą być doceniani przez przełożonych. Jednak zależy im również na tym, aby benefity motywacyjne, które otrzymują, dawały im jak największą swobodę w zakresie ich wykorzystania. Różnimy się między sobą – charakterem, płcią, stylem życia, wiekiem, sytuacją rodzinną i materialną, zainteresowaniami – mamy całkowicie odmienne priorytety odnoszące się do pakietu motywacyjnych świadczeń dodatkowych, a także inne czynniki motywacyjne na nas działają. Nie można zatem wszystkich pracowników motywować w ten sam sposób. Schematyczność musi odejść w niepamięć, liczy się elastyczność i umiejętność dopasowywania do zmieniających się trendów.

Jak motywować pracowników do pracy, w zależności od branży, w jakiej działają? Jak motywować pracowników fizycznych, a jak umysłowych? Jakie oczekiwania w tym zakresie mają pracownicy biurowi, a jakie sprzedawcy czy specjaliści IT? Dla tych pierwszych może najbardziej liczyć się możliwość awansu, dla drugich wysokość wynagrodzenia, a dla trzecich elastyczny czas pracy. Jak zatem dowiedzieć się, co motywuje pracowników? Badania w postaci anonimowych ankiet wewnętrznych przychodzą tutaj z pomocą. Wyniki takich analiz powinny stanowić podstawowe źródło wiedzy dla pracodawców podczas planowania działań zmierzających do wdrożenia systemu motywacyjnego.

Jak motywować pracowników dużych firm, a jak pracowników korporacji?

Motywowanie pracowników niejedno ma imię. Obserwując, jak firmy motywują pracowników, można zobaczyć, że dostępnych rozwiązań jest wiele. Pokazuje to, że w dzisiejszych czasach pracodawca, bez względu na branżę, w której działa, już nie musi zadawać sobie pytania – czy trzeba motywować pracowników? Bezdyskusyjna, twierdząca odpowiedź jest tutaj jedyną prawidłową opcją. Wielopłaszczyznowe inwestowanie w dowartościowanie zespołu to standard, którego oczekuje już nie tylko młode pokolenie dopiero wchodzące na rynek pracy. Na satysfakcjonujące benefity liczą także pracownicy z wieloletnim doświadczeniem. Obecnie należy dostosowywać się do ulegającej przekształceniom rzeczywistości, iść krok dalej i zastanowić się, jak wzbudzić motywację pracowników. Wszystko po to, aby realizowane w tym kontekście programy oparte na ściśle określonej strategii, prowadziły do uzyskania oczekiwanych efektów.

Jak wielkość firmy warunkuje wykorzystywane metody motywowania pracowników?

Motywowanie pracowników jest współcześnie nie tylko domeną dużych firm i korporacji. Z programów motywacyjnych chętnie korzystają także małe i średnie przedsiębiorstwa. Jak skutecznie motywować pracownika, mając na uwadze specyfikę miejsca, w którym pracuje? W pierwszej kolejności należy uświadomić sobie, że zupełnie inne czynniki motywują pracowników wielkich przedsiębiorstw działających w dużych miastach, a jeszcze inne osoby zatrudnione w małych firmach ulokowanych w niewielkich miejscowościach. Różnice są dostrzegalne nie tylko w doborze metod motywacji, ale również w przeznaczanym na ten cel budżecie oraz sposobie organizacji takich działań i ich zakresie. Zróżnicowane są także problemy, które ma niwelować wprowadzanie profesjonalnych systemów motywacyjnych.

Sposoby motywowania pracowników w wielkich przedsiębiorstwach

Duże firmy i korporacje mają tutaj znacznie większe pole do popisu. W ich przypadku systemy motywacyjne są budowane oraz realizowane przez sztab wykwalifikowanych specjalistów. Natomiast w małych przedsiębiorstwach odpowiedzialność za takie przedsięwzięcia spoczywa zwykle bezpośrednio na barkach właścicieli lub kierowników konkretnych działów.

W wieloosobowych organizacjach strategia motywowania jest nieco bardziej złożona. Stosowane praktyki opierają się na oryginalnych rozwiązaniach – wirtualnych i tradycyjnych kartach podarunkowych, eVoucherach, benefitach żywieniowych, dofinansowaniach wakacji, czy rozrywek związanych ze sportem, rekreacją i kulturą, przekąski i owoce dostępne w miejscu pracy oraz konsultacje z dietetykiem. Coraz większego znaczenia nabierają także motywatory pozapłacowe.Natomiast w małych firmach dominuje większe poczucie wspólnoty i sprawczości, niemal wszyscy się znają, zatem dbałość o wzajemne interakcje jest dużo prostsza. O wiele łatwiej przychodzi również zidentyfikowanie oczekiwań zespołu, którego członkowie chętniej zgłaszają swoje własne propozycje. Motywowanie następuje tutaj poprzez: atrakcyjne wynagrodzenia zasadnicze, premie, prowizje, imprezy i wyjazdy integracyjne dla pracowników i ich rodzin oraz paczki i bony okolicznościowe czy podarunki na święta albo specjalne upominki dla pociech pracowników na Dzień Dziecka.

Najlepsze techniki motywowania pracowników – podsumowanie

Co więc robić, aby zwiększyć zaangażowanie i produktywność pracowników? Jak skutecznie motywować? Koniecznością jest bycie świadomym pracodawcą – wsłuchiwanie się w oczekiwania swoich podwładnych (mając na uwadze, że wraz z biegiem czasu ich potrzeby się zmieniają), a następnie wdrażanie szytego na miarę systemu motywowania, dopasowanego do specyfiki konkretnego przedsiębiorstwa.

W czym tkwi klucz do sukcesu? To czerpanie z doświadczeń innych i unikanie podstawowych błędów. Brak sprecyzowanych oczekiwań, nadmierna kontrola, słaba komunikacja, ignorowanie pracowników i blokowanie podejmowanych przez nich inicjatyw, niejasne kryteria nagradzania – to najpopularniejsze potknięcia, których występowanie negatywnie oddziałuje na skuteczność motywowania. Wszystko powinno sprowadzać się do odkrycia tego, co najbardziej motywuje do pracy ludzi, nad którymi sprawuje się pieczę, i przekonania się, że uzyskanie obustronnych korzyści wynikających z motywowania znajduje się niemal na wyciągnięcie ręki.

Chcesz skuteczniej motywować swoich pracowników z pomocą bonów podarunkowych? Skontaktuj się z Pluxee, aby porozmawiać o rozwiązaniach, które pozwalają efektywnie nagradzać zatrudnionych za ich wytężoną, efektywną pracę.